Aşağıda, bir filozofun sorduğu sorularla yönelen bir yaklaşımla, Gürsu TOKİ’nin ne zaman yapıldığına dair bilgilere dayanan ama esas olarak etik, epistemoloji ve ontoloji ekseninden tartışan özgün bir WordPress blog yazısı var: Başlangıç: Bir Filozofun Sorusu Bir filozof, yeni bir yapı gördüğünde önce “Nasıl bu yapıyı bilirim?” der; sonra “Bu yapı nelere izin verir ya da kısıtlar?” sorusuna yönelir; nihayet “Bu yapı gerçekte neyi temsil eder?” sorusunu sorar. Gürsu TOKİ de benzer bir düşünsel girişim için uygundur: onun inşa tarihi, yalnızca bir zaman damgası değil; aynı zamanda o yapının ahlaki, bilgisel ve ontolojik imkânlarına kapı aralayan bir eşiğe dönüşür. Gürsu TOKİ…
8 YorumEtiket: bir
Güney Kutbu Diğer Adı Nedir? Güç, Egemenlik ve Küresel Düzenin Sınırında Bir Coğrafya Bir Siyaset Bilimcinin Kutba Yolculuğu: Gücün Sessiz Haritası Bir siyaset bilimci için dünya, yalnızca sınırlarla değil, güç ilişkileriyle şekillenir. “Güney Kutbu” dendiğinde aklımıza buzullarla kaplı, sessiz bir coğrafya gelir; ancak o sessizliğin altında uluslararası politikanın en derin çatışmaları gizlidir. Güney Kutbu, bilinen diğer adıyla Antarktika, doğrudan bir devletin egemenliğinde olmayan, fakat tüm devletlerin çıkarlarının kesiştiği bir “siyasi boşluk alanı”dır. Bu yönüyle, iktidarın görünmez olduğu ama etkisinin en yoğun hissedildiği bir laboratuvardır. Antarktika: Egemenliğin Askıya Alındığı Kıta Güney Kutbu, yani Antarktika, küresel siyasette bir “tarafsızlık alanı” olarak tanımlanır.…
4 YorumKepçük Demek Ne Anlama Gelir? Erkeklerin Stratejisi, Kadınların Empatisiyle Mizahi Bir Yolculuk Hayatın içinde bazı kelimeler vardır ki, ilk duyduğumuzda gülümsememize neden olur. “Kepçük” de tam olarak bu kelimelerden biri. Ne ciddi bir sözlükte karşılığı vardır ne de akademik bir tezde kullanılır; ama bir sohbetin ortasında geçerse, herkesin suratında aynı merak ve eğlence dolu ifade belirir. Peki “kepçük” demek ne anlama gelir? Hadi birlikte bu tatlı kelimenin ardındaki mizahi dünyaya doğru eğlenceli bir yolculuğa çıkalım. “Kepçük”ün Gizemli Dünyası: Kelimeden Fazlası Öncelikle kabul edelim: “Kepçük” kulağa fazlasıyla sevimli gelen bir kelime. Sanki bir çizgi film karakterinin adı gibi, ya da eski…
8 Yorum1 cm Kaç DS? Ölçülerin Ötesinde Bir Felsefi Sorgulama “Her ölçü, insanın varoluşunu anlamlandırma çabasının bir izdüşümüdür.” Bir filozofun gözünden bakıldığında, en basit sorular bile varlığın temel yapıtaşlarını sorgulatır. Bugün kulağa sıradan gelen bir soru — 1 cm kaç DS? — aslında bir ölçü değil, bir düşünme biçimidir. Bu soru, yalnızca birimlerin ilişkisini değil, bilginin sınırlarını, gerçekliğin doğasını ve insan zihninin dünyayı nasıl kategorize ettiğini de tartışmaya açar. Felsefenin üç ana alanı olan etik, epistemoloji ve ontoloji üzerinden bu sorunun yankılarını inceleyelim. Bilginin Sınırları: 1 cm Kaç DS? İlk sorumuz basit: 1 cm kaç DS? Teknik olarak “DS”, yani “desimetre”,…
8 YorumKişisel Güçlülük Nedir? Edebiyatın Derin Katmanlarında Bir İçsel Direnç Arayışı Kelimeler, insan ruhunun en derin kırılmalarını bile onarabilecek bir güç taşır. Bir edebiyatçı için kelimeler sadece anlatım aracı değil, aynı zamanda varoluşun en saf halidir. Kişisel güçlülük dediğimiz olgu, çoğu zaman bu kelimelerin içinde saklıdır. Bir karakterin sessiz direnişinde, bir anlatıcının iç monoloğunda ya da bir şiirin iki dizesi arasında yankılanır. Bu yazıda, edebiyatın iç dünyasına doğru bir yolculuk yaparak “kişisel güçlülük” kavramını metinlerin ruhundan yola çıkarak çözümleyeceğiz. Kelimenin Gücü: Güçlülüğün Dilsel Kökleri Kişisel güçlülük, yalnızca fiziksel bir dayanıklılığı değil; ruhsal, zihinsel ve duygusal direnci de içerir. Edebiyat bu direncin…
8 YorumKalsiyum Karbonat Aşındırıcı mı? Bilimin Verileriyle İnsan Hikâyelerinin Kesiştiği Nokta Merhaba sevgili okur, Bugün elimde bir avuç tebeşir tutarken, çocukluğumun kara tahta önlerinde geçtiğini hatırladım. Toz içinde kalan parmaklarım, o beyaz maddenin ardında bir dünyanın gizlendiğini bilmeden şekiller çiziyordu. Oysa o tebeşirin içinde yer alan kalsiyum karbonat, hem doğanın narin bir hediyesi hem de endüstrinin en çok kullanılan bileşiklerinden biri. Bu yazıda, merak ettiğimiz o temel soruya birlikte yanıt arayacağız: Kalsiyum karbonat aşındırıcı mı? Ama bunu yaparken sadece verilerle değil, gerçek hikâyelerle de ilerleyeceğiz. Kalsiyum Karbonatın Bilimsel Gerçeği: Aşındırıcı mı Değil mi? Öncelikle teknik tarafa bakalım. Kalsiyum karbonat (CaCO₃), doğada…
8 YorumGöçmen Statüsü Nedir? Tarihin İzinde Bir İnsanlık Hikâyesi Tarihin Gölgesinde Başlayan Bir Hikâye Bir tarihçi olarak geçmişe her baktığımda, sınırların haritalarda çizilmeden önce insanların zaten yollarda olduğunu görürüm. Göç, insanlığın en eski eylemidir; kimi zaman umutla, kimi zaman çaresizlikle. Göçmen statüsü dediğimiz kavram, aslında bu kadim hareketin modern bir tanımıdır. Bugün “statü” kelimesi, hukuki bir çerçeveyi çağrıştırsa da, geçmişte bu kelimenin yerini çoğu zaman “yurt arayışı”, “sığınma” ya da “yeni bir başlangıç” almıştır. Tarihin farklı dönemlerinde insanlar, savaşlardan, yoksulluktan ya da baskıdan kaçarak başka topraklara yönelmiş; bu yolculuk, medeniyetlerin yönünü değiştirmiştir. Göçmen Statüsünün Tarihsel Kökeni Göçmen statüsü modern anlamını 20.…
4 YorumGlikoz Şekeri Zararlı mı? Ekonomik Bir Perspektif Bir ekonomist olarak dünyaya baktığınızda, mesele yalnızca arz ve talep dengesi değildir. Aynı zamanda kaynakların sınırlılığı ve bireylerin bu kaynakları kullanırken verdikleri kararların toplumsal sonuçları da dikkate alınır. “Glikoz şekeri zararlı mı?” sorusu ilk bakışta sağlıkla ilgili görünse de, aslında ekonomik açıdan da derin bir tartışma alanı sunar. Çünkü gıda seçimleri, tüketici davranışları, piyasa dinamikleri ve toplumsal refahın bütünüyle bağlantılıdır. — Glikoz Şekeri ve Piyasa Dinamikleri Glikoz şekerinin yaygınlaşmasının ardında, piyasa ekonomisinin güçlü dinamikleri yatar. Normal şeker kamışı veya pancardan elde edilen ürünlere kıyasla daha düşük maliyetle üretilebilen glikoz şurubu, özellikle gıda sanayisinde…
8 YorumPeynir Helvası Nerede Başlar? Ekonomik Bir Bakış Açısıyla Değerlendirme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Bir ekonomist olarak, her şeyin bir bedeli olduğunu ve kaynakların sınırlı olduğunu kabul etmek zorundayız. Her seçim, bir fırsat maliyeti içerir. Yani bir karar verdiğimizde, o anki tercihin bizim için daha değerli olduğu anlamına gelir, ancak bu tercihin bir bedeli vardır: başka seçeneklerden vazgeçmiş oluruz. Bu prensip, yalnızca ticari kararlar için geçerli değil, kültürel ve sosyal yaşamımızı şekillendiren unsurlar için de geçerlidir. “Peynir Helvası nereye ait?” sorusu da bu tür bir ekonomik soru olarak karşımıza çıkıyor. Bu tatlı, her ne kadar bir mutfak geleneği olsa da,…
8 Yorum5 Numara Ayakkabı Kaç Numara? Felsefi Bir Bakış 5 numara ayakkabı, kaç numara? Bu soru, basit bir pratiklikten çok daha fazlasını içinde barındıran derin bir felsefi tartışmayı başlatabilir. Ayakkabılar, fiziksel dünyamızın günlük ihtiyaçlarından yalnızca birer parçalar gibi görünse de, onları daha derin bir perspektiften incelediğimizde, varlık, bilgi ve değer üzerine düşündüren birçok anlam taşır. Bu yazıda, 5 numara ayakkabıyı etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden ele alarak, bu sıradan nesnenin nasıl derin bir felsefi anlam taşıyabileceğini inceleyeceğiz. Ontolojik Perspektiften “Numara”nın Varlığı Ontoloji, varlık bilimi olarak bilinir ve varlığın doğasını, yapısını, kategorilerini ve ilişkilerini araştırır. Peki, 5 numara ayakkabı gerçekten “5 numara”…
8 Yorum